TOXOPLAZMA NEDİR? İNSANLARA BULAŞIR MI?
.jpg)
TOXOPLAZMA NEDİR? İNSANLARA BULAŞIR MI?
TOXOPLAZMA NEDİR? İNSANLARA BULAŞIR MI?
TOXOPLAZMA GONDİİ
Toksoplazma gondi zoonoz bir protozoon hastalıktır. Ara konakları insan dahil olmak üzere tüm memeliler ve kanatlılar, son konakları ise evcil kedi ve felidiae ailesine bağlı diğer fertlerdir. Yer yüzünde çok yaygındır ve zorunlu hücre içi parazitlerdir. Etkeninin üç formu vardır. Birincisi hızla çoğalan ve akut enfeksiyona sebep olan trofozoid formdur. Trofozoid formdaki parazitler başta beyin hücreleri, karaciğer hücreleri, akciğer hücreleri, kalp kası hücreleri, yavru zarları, lökosit gibi birçok hücreyi enfekte eder ve hızla çoğaldığı için çok sayıda hücrenin ölümüne sebep olurlar. Bradzoid olarak adlandırılan ikinci formu ise daha yavaş çoğalır ve kistler oluşturur. Kistler daha çok beyin, akciğer, kaslarda ve diğer dokularda şekillenir. Kediler bu hastalığın hem ara konağı hemde son konağı durumundadır. Üçüncü form ise son konakların dışkıları ile atılan ookistlerdir. Bulaşma T.gondii etkeninin enfektif üç formunun yani oocyst, trofozoid ve bradzoid formunun ağız yolu ile alınması ile olmaktadır. Hastalığın yayılışında önemli iki faktör ara konaklardaki doku kistleri ve kedi dışkısı ile etrafa yayılan ookistlerdir. Fakat etkenin trofozoid formu süt ve vücut sıvılarında da bulunabilir. Ookistler dış ortamda ortalama +24 derecede 1-2 günde enfekte hale geçer. Korunmada özellkle evde bakılan evcil kedilerin kumlarının günlük temizlenmesi ve temizlik sonrası ellerin muhakkak yıkanması gerekmektedir. Ayrıca çiğ et ve süt ürünlerinin tüketilmemesi gerekmektedir. Hastalık insanlarda abortlara, anomali doğumlara neden olur. Gebe olmayan insanlarda ise genelde kistler oluşur ve klinik belirtiler çok hafiftir. Fakat immun sistemi baskılayan AİDS, kanser gibi rahatsızlık varsa kistler açılır ve ölümcül akut enfeksiyonlara neden olabilir.